Ervaringen met Ozempic / Wegovy, deel 4

Afslank geneesmiddelen zoals Ozempic en Wegovy veranderen de manier waarop mensen met hun eigen gewichtsstrijd omgaan. Zal de maatschappij volgen?

Juneja merkte meteen dat het plotseling gemakkelijker was om minder calorieën te consumeren. Haar honger tussen de maaltijden verminderde en ze voelde zich sneller vol als ze at. Het gewicht begon ook af te nemen – ongeveer 1 kilo per week, zei ze, tot 20 kilo op 29 januari, na vijf maanden behandeling.

Medicijnen op basis van GLP-1 “werden oorspronkelijk niet ontwikkeld om af te vallen”, zegt Daniel Drucker, een wetenschapper en endocrinoloog aan de Universiteit van Toronto die GLP-1 hielp ontdekken. In plaats daarvan werden ze gebruikt bij patiënten met diabetes type 2, om hun bloedsuiker te helpen beheersen en pas in die klinische proeven zagen onderzoekers hoeveel patiënten ook gewicht verloren.

Onderzoekers weten nog steeds niet precies hoe de medicijnen werken maar ze denken dat het te maken heeft met het nabootsen van de werking van hormonen en hun invloed op de hersenen. Hormonen zijn de reizende boodschappers van het lichaam: Ze worden in het ene gebied aangemaakt en gaan naar een ander gebied om via receptoren boodschappen af te geven. De darmen maken tientallen hormonen, waaronder GLP-1.

Als we eten, komt GLP-1 voornamelijk vrij in de darmen (naast de hersenstam) en stimuleert de alvleesklier om meer insuline aan te maken, waardoor de bloedsuikerspiegel daalt en de hersenen een signaal krijgen dat we genoeg gegeten hebben. Hierdoor neemt de eetlust af.

Geneesmiddelen als semaglutide en tirzepatide bevatten een synthetische versie van ons eigen GLP-1 en lijken veilig te zijn. Er zijn meer dan tien jaar veiligheidsgegevens over de effecten van de medicijnen bij mensen met diabetes, van wie velen ook obesitas hadden. “We bestuderen [GLP-1] al 30 jaar bij dieren en meer dan 18 jaar bij mensen”, zegt Drucker, die advies heeft gegeven aan Novo Nordisk.

Tot nu toe hebben zowel semaglutide als tirzepatide geleid tot gewichtsverlies dat vergelijkbaar is met bariatrische chirurgie – zonder de noodzaak van een operatie. In klinische studies van meer dan een jaar verliezen patiënten tot 20% van hun lichaamsgewicht met tirzepatide en 15% met semaglutide. Veel patiënten zien ook hun nuchtere glucose- of insulinespiegel verbeteren en hun bloeddruk dalen.

De volgende generatie op GLP-1 gebaseerde obesitasmedicijnen lijkt nog veelbelovender, aldus Drucker.

Hoewel gastro-intestinale bijwerkingen – misselijkheid, diarree – vaak voorkomen, had Juneja er de eerste vier maanden geen last van. Het ging steeds beter. Haar rugpijn verdween en ze kon zich gemakkelijker bewegen. Haar cholesterolgehalte was eindelijk volledig genormaliseerd, waardoor haar arts de mogelijkheid opperde dat ze minder cholesterolmedicatie hoefde te gebruiken. En het gewichtsverlies kwam met een onverwacht mentaal voordeel: het veranderde haar manier van denken over haar zwaarlijvigheid, waardoor ze zich minder schaamde omdat ze haar lichaamsgrootte niet onder controle had.

“Ik realiseerde me dat het niet mijn schuld was dat ik niet kon afvallen ondanks de vele veranderingen in mijn levensstijl”, zegt ze. “Ik zie nu hoezeer de hormonen een rol spelen.”

Ze voegde eraan toe: “Omdat ik deze medicijnen slikte, had ik zoiets van: ‘Jezus Christus, ik hoefde me hier niet schuldig over te voelen. Ik hoefde er geen grote gevoelens bij te hebben.”